نفس را می شود ساخت در این موضوع کمتر اختلاف نظری وجود دارد اما پرسش اصلی اینست که چگونه این ساخت و ساز انجام می شود؟
برخی از راه روانشناسی وارد مقوله ساخت و ساز نفس می شوند و رفتار آدمی را در مقایسه با حیواناتی می سنجند که روحیاتی شبیه انسان دارند گرچه مانند موش از حیث بدن کاملا متفاوت باشند.
گروهی به تفکر انسان کار دارند و از راه فلسفه می خواهند باور آدمی را بنای اصلی نفس او دانسته و شخصیت او را از راه باورهایش مورد توجه قرار می دهند.
جمعی هم انسان را موجودی اجتماعی می دانند که چون قطرات آب بوده نفس او در نمای جمع قابل ساخته شدن می باشد و از راه جامعه شناسی به ساخت و ساز شخصیت انسان توجه می نمایند.
عده ای نیز شخصیت انسان را متاثر از فضای حاکم بر خانواده می دانند و نقش پدر و مادر را در شکل گیری نفس آدمی بی نظیر تلقی کرده و علوم تربیتی را برای ساخت و ساز نفس اساسی ارزیابی می کنند.
البته با نگاه واقع بینانه همه علوم انسانی بشکلی در شناخت و ساخت و ساز نفس نقشی کلیدی دارند و این دانش بنیادی است که باید برای چگونگی شکل گیری شخصیت انسان ارائه طریق نماید.
